Εβδομαδιαία Επισκόπηση Ειδησεογραφίας
Παρατηρητήριο για την Ασφάλεια στην ΕΕ

22.03.2021 – 28.03.2021

Tο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξέδωσε απόφαση για τη θέσπιση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού για την Ειρήνη (ΕΜΕ), ενός ταμείου εκτός προϋπολογισμού ύψους περίπου 5 δισ. ευρώ για την περίοδο 2021-2027. Απώτερος στόχος του είναι η ενίσχυση της ικανότητας της Ε.Ε. να αποτρέπει τις συγκρούσεις, να διαφυλάσσει την ειρήνη και να ενισχύει τη διεθνή σταθερότητα και ασφάλεια. Θα χρηματοδοτηθεί μέσω συνεισφορών των Κρατών Μελών της Ε.Ε. βάσει κλείδας κατανομής επί του Ακαθάριστου Εθνικού Εισοδήματος. Ο EΜΕ θα μεγιστοποιήσει τον αντίκτυπο, την αποτελεσματικότητα και τη βιωσιμότητα της συνολικής ευρωπαϊκής εξωτερικής δράσης για την ειρήνη και την ασφάλεια, επιτρέποντας έτσι στην Ε.Ε. να αναλάβει περισσότερες ευθύνες ως παγκόσμια εγγυήτρια ασφάλειας. Ο ΕΜΕ δημιουργεί έναν ενιαίο μηχανισμό για τη χρηματοδότηση όλων των δράσεων της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας (ΚΕΠΠΑ) σε στρατιωτικούς και αμυντικούς τομείς και αντικαθιστά τον μηχανισμό «Αθηνά» και τον Μηχανισμό για την Ειρήνη στην Αφρική (ΜΕΑ). Ταυτόχρονα, διασφαλίζει τη διαθεσιμότητα χρηματοδότησης της Ε.Ε. σε μια αξιόπιστη και προβλέψιμη βάση, παρέχοντας μακροπρόθεσμη στήριξη στους εταίρους της Ε.Ε για την ανάπτυξη των συναφών δυνατοτήτων τους. 

Η Eυρωπαϊκή Επιχείρηση «ΕΙΡΗΝΗ», που εφαρμόζει την απόφαση του Ο.Η.Ε. περί του εμπάργκο όπλων σε βάρος της Λιβύης, πρόκειται να παραταθεί για δύο ακόμη χρόνια, συνεχίζοντας να προσφέρει μια ευκαιρία για ειρήνη και ανάπτυξη στη χώρα. Σύμφωνα με τον Ύπατο Εκπρόσωπο της Ε.Ε. για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας/Αντιπρόεδρο της Επιτροπής (HR/VP) Josep Borrell, η Ε.Ε. είναι έτοιμη να διευρύνει τις προσπάθειές της και να διεξάγει επιθεωρήσεις σύμφωνα με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Η.Ε.

Η κατά προτεραιότητα ιεράρχηση της συμμαχίας του ΝΑΤΟ για την αντιμετώπιση των ρωσικών υπονομευτικών ενεργειών στην Ευρώπη είναι ζωτικής σημασίας για την εξωτερική πολιτική του Προέδρου των Η.Π.Α. Joe Biden, Πρέπει να δοθεί έμφαση στην ενίσχυση των συμμαχιών  στην Ανατολική Ευρώπη και κυρίως με τις χώρες της Βαλτικής και της Μαύρης Θάλασσας, με όλα τα συμβαλλόμενα μέρη να δεσμεύονται για την αύξηση της ασφάλειας. 

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, το Ηνωμένο Βασίλειο, ο Καναδάς και οι Ηνωμένες Πολιτείες συμφώνησαν να επιβάλουν κυρώσεις εναντίον αξιωματούχων της Κίνας, κατηγορώντας τους για παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην περιοχή Xinjiang. Ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Antony Blinken δήλωσε ότι η συνεργασία, σε θέματα όπως τα εγκλήματα, οι παραβιάσεις και η αποκατάσταση της δικαιοσύνης είναι ζωτικής σημασίας. Η Κίνα απάντησε στις συγχρονισμένες κυρώσεις  των δυτικών χωρών, επιβάλλοντας ως αντίποινα, κυρώσεις μεταξύ άλλων σε ορισμένους αξιωματούχους της Ε.Ε. και ευρωβουλευτές, με το πρόσχημα ότι απειλείται η κυριαρχία της χώρας. Το Υπουργείο Εξωτερικών της Κίνας ισχυρίζεται ότι οι φορείς της Ε.Ε. (φυσικά και νομικά πρόσωπα) σκοπίμως παραπληροφορούν και «διαδίδουν ψέματα». Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Sergei Lavrov εξέφρασε τη συναντίληψή του προς την Κίνα, επικρίνοντας τις «μονομερείς αποφάσεις» της Ε.Ε. που οδήγησαν στην αποξένωση της Ρωσίας. 

Συζητήσεις διεξήχθησαν μεταξύ των ηγετών της Ε.Ε. και του Τούρκου Προέδρου Recep Tayyip Erdogan σχετικά με τις μονομερείς ενέργειες της Τουρκίας. Το ευρωπαϊκό μπλοκ πρότεινε μια συμφωνία για εμβάθυνση της τελωνειακής ένωσης με την Άγκυρα, εφόσον η χώρα απέχει από μελλοντικές προκλήσεις στη Μεσόγειο Θάλασσα και εκφράζει σεβασμό προς το Διεθνές Δίκαιο.