Εβδομαδιαία Επισκόπηση Ειδησεογραφίας
Παρατηρητήριο για την Ασφάλεια στην ΕΕ

21.12.2020 – 27.12.2020

Η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ηνωμένο Βασίλειο επέτυχαν να συνάψουν μία νέα εμπορική συμφωνία, αποφεύγοντας το ενδεχόμενο ενός «σκληρού διαζυγίου». Οι δύο πλευρές συμφώνησαν σε μια ρήτρα για ελάχιστες προϋποθέσεις στην κοινωνική, περιβαλλοντική και εργασιακή νομοθεσία, συναλλαγές χωρίς δασμούς και ποσοστώσεις, και μείωση των ποσοστώσεων της ευρωπαϊκής αλιείας στα ύδατα του Η.Β. κατά 25%. Έτσι, το Ηνωμένο Βασίλειο καλείται πλέον να αποφασίσει τον βαθμό συμμετοχής του στις εντεινόμενες ευρωπαϊκές αμυντικές προσπάθειες, υπό το πρίσμα των φιλοδοξιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την απόκτηση στρατηγικής κυριαρχίας. Το Ηνωμένο Βασίλειο πιθανότατα θα μειώσει την επιρροή του στις ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες και αποφάσεις σχετικά με την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας. Σε δήλωση του Υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου, με αφορμή τη συμφωνία των δύο μερών, (Ε.Ε.-Η.Β.) τονίστηκε η σημασία της συμφωνίας η οποία δείχνει να προσφέρει στην Τουρκία νέες ευκαιρίες όσον αφορά τις σχέσεις της με την Ε.Ε., καθώς η χώρα είναι επίσης υποψήφια χώρα για ένταξη στην Ε.Ε. και στην Τελωνειακή Ένωση της Ε.Ε. 

Η Ένωση καλείται να διαχειριστεί και να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που προκύπτουν από την έντονη κινεζική επενδυτική δραστηριότητα στον χώρο των Δυτικών Βαλκανίων. Η αύξηση της επιρροής της Κίνας και η δημιουργία σχέσεων οικονομικής εξάρτησης από αυτήν, εγκυμονεί κινδύνους για την ασφάλεια της Ε.Ε. Μία από τις προτεραιότητες της Ένωσης είναι η επίτευξη της ασφάλειας και της σταθερότητας στις χώρες που αποτελούν την γειτονιά της, συμπεριλαμβανομένης της Ανατολικής Σύμπραξης. Σε αυτό το πλαίσιο, ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας / Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Josep Borrell, εξέφρασε την άποψη ότι η Ένωση θα συνεχίσει να στηρίζει τις προσπάθειες που στοχεύουν στην ενίσχυση της δημοκρατίας και την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Λευκορωσία. Ταυτόχρονα, οι σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τη Ρωσία παραμένουν τεταμένες, έπειτα από τις εκατέρωθεν κυρώσεις λόγω της προσπάθειας δηλητηρίασης του πολιτικού και ακτιβιστή Alexei Navalny από τη Ρωσία.

Στην πολυαναμενόμενη συνάντηση της Μικτής Επιτροπής για τη διεθνή συμφωνία για το ιρανικό πρόγραμμα πυρηνικών JCPOA υπό την προεδρία του Borrell, συμφωνήθηκε ότι η πλήρης και αποτελεσματική εφαρμογή της από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη παραμένει ζωτικής σημασίας. Επίσης, υπογραμμίστηκε η ανάγκη αντιμετώπισης των συνεχιζόμενων προκλήσεων εφαρμογής της Συμφωνίας, συμπεριλαμβανομένης της μη διάδοσης πυρηνικών όπλων και των κυρώσεων που άρουν τις δεσμεύσεις. Αναφορικά με το ζήτημα της Βόρειας Κορέας και  την «Πολιτική της Ηλιοφάνειας», η Ε.Ε. δήλωσε ικανή σε θεσμικό και πολιτικό πλαίσιο να υπερασπιστεί το συμφέρον ολόκληρης της διεθνούς κοινότητας προκειμένου να αποφευχθεί μία πυρηνική σύγκρουση υψηλού κινδύνου.