Εβδομαδιαία Επισκόπηση Ειδησεογραφίας
Παρατηρητήριο για την Ασφάλεια στην ΕΕ

04.01.2021 – 10.01.2021

Ο πρώτος γύρος των διασκέψεων του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου θα διαδραματίσει σπουδαίο ρόλο στην εξέλιξη της διατλαντικής συμμαχίας, καθώς αποτελεί την καλύτερη δυνατή ευκαιρία για τις Η.Π.Α. να αναδείξουν τις προτεραιότητές τους στην εξωτερική τους πολιτική προς τα ευρωπαϊκά κράτη, δεδομένου ότι η ενίσχυση της εμπιστοσύνης ανάμεσα στα δύο μέρη είναι αναγκαία προκειμένου να διασφαλίσουν τα συμφέροντά τους. Παράλληλα, η Ε.Ε. δεν έχει πλέον τα περιθώρια να διατηρήσει μια πολιτική «βλέποντας και κάνοντας» απέναντι σε μια Ρωσία η οποία διατηρεί μια επιθετική εξωτερική πολιτική με στόχο να επανακτήσει τη θέση της ως παγκόσμιος δρων, επανακτώντας την σφαίρα επιρροής της. Για τον λόγο αυτόν, είναι σημαντικό για την Ε.Ε. να ακολουθήσει έναντι της Ρωσίας, κάποιες από τις εξής στρατηγικές ανταπόκρισης: παθητική ανάσχεση, ενεργητική ανάσχεση, και σταδιακή συγχρονισμένη χαλάρωση.

Ως προς τη σημασία της Αφρικής για την Ε.Ε., ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας/Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Josep Borrell, τόνισε πρόσφατα ότι η αποτελεσματική συνεργασία της Ε.Ε. με τις αφρικανικές χώρες προϋποθέτει την ανάδειξη της κουλτούρας ως πυρήνα των προσπαθειών για τη διαφύλαξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την ενίσχυση του κράτους δικαίου αλλά και της ειρήνης.  Όσον αφορά το εμβόλιο για τον COVID-19, η Ε.Ε. θα ήταν καλό να προτεραιοποιήσει την Αφρική, επιτρέποντας στις αφρικανικές χώρες να παράγουν το εμβόλιο μόνες τους. Διαφορετικά, η Κίνα είναι πιθανό να αποκομίσει γεωπολιτικά οφέλη μέσω της διπλωματίας των εμβολίων, εις βάρος των ευρωπαϊκών συμφερόντων, παρέχοντας κινεζικής παραγωγής εμβόλια ως εναλλακτική στα ακριβά ευρωπαϊκά. Παράλληλα, η Κίνα προσπαθεί να αυξήσει την επιρροή της στην ίδια την ευρωπαϊκή ήπειρο, με χαρακτηριστικό παράδειγμα να αποτελεί η στενή στρατιωτική της συνεργασία με τη Σερβία.

Ο εκπρόσωπος του κυβερνώντος κόμματος της Τουρκίας, Ομέρ Τσελίκ,  δήλωσε πως όσοι ομιλούν εναντίον της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, προσπαθούν να υποδαυλίσουν το μέλλον της Ευρώπης, σημειώνοντας πως η Τουρκία επαναδιατύπωσε την επιθυμία της να ενταχθεί στο ευρωπαϊκό μπλοκ. Σε αυτό το πλαίσιο, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου, δήλωσε ότι η Τουρκία θα αναπτύξει περαιτέρω τη σχέση της με την Ε.Ε. και θα εντείνει τη δράση της στο ΝΑΤΟ, τον ΟΗΕ και τους G20, αλλά και θα συνεχίσει  να συνεργάζεται με την Ισπανία σε ορισμένα διεθνή ζητήματα.

Όσον αφορά το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, οι υπουργοί Εξωτερικών της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Βρετανίας από κοινού πίεσαν το Ιράν να αντιστρέψει την απόφασή του να ξεκινήσει τον εμπλουτισμό ουρανίου σε επίπεδα πέραν των ορίων της πυρηνικής συμφωνίας του 2015, δηλώνοντας ότι αποτελεί σαφή παραβίαση των υποχρεώσεων του Ιράν βάσει της συμφωνίας JCPoA.